اخبار

1399/08/23
انتقال آب دریای عمان و خلیج فارس به مرکز و شرق ایران


خبرگزاری خانه ملت - خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران

استانداران شرق کشور در نشستی به ضرورت انتقال آب از دریای عمان به استانهای شرقی کشور تاکید کردند.

استاندار خراسان رضوی روز چهارشنبه در نشست مشترک استانداران خراسان رضوی، خراسان جنوبی، سیستان و بلوچستان و معاون آب و آبفای وزیر نیرو در مشهد که به منظور امضای تفاهمنامه انتقال آب دریای عمان به شرق کشور برگزار شده بود گفت: امید است این پروژه تحقق یابد تا یادگاری ماندگار برای نسل آینده در این استان ها باشد.

20 شهریور 1398

استاندار خراسان رضوی طرح انتقال آب از خلیج فارس به فلات مرکزی کشور را اقدام موفق دانست و گفت: این طرح تاکنون پیشرفت فیزیکی خوبی داشته و امیدواریم در سال آینده ۱۱۰ میلیون متر مکعب از آب خلیج فارس در مرحله نخست به فلات ایران برسد.


وی افزود: طرح انتقال آب خلیج فارس با همکاری بخش غیردولتی، بدون دخالت دولت با منابع بخش خصوصی برای تامین آب مورد نیاز بخش صنعت در فلات مرکزی ایران در حال اجراست.

وی اظهار داشت: طرح انتقال آب از دریای عمان و سواحل چابهار نیز یک اولویت جدی برای توسعه شرق کشور است لذا از همه ظرفیت‌ها برای اجرای این طرح استفاده خواهیم کرد.

علیرضا رزم حسینی ادامه داد: در این راستا چندی پیش شرکت های فعال بخش‌خصوصی در مشهد دور هم جمع شده و آمادگی خود را برای تامین منابع مالی پروژه انتقال آب از سواحل چابهار به شرق کشور اعلام کردند.

حمید گرمابی نماینده فیروزه و نیشابور قبلا اعلام کرده بود به هیچ عنوان با توجه به هزینه‌های سنگین انتقال آب، نباید از این آب برای مصارف کشاورزی استفاده کرد، او همچنان گفته است بر اساس طرح اولیه، پیش بینی شده که سالانه 50 میلیون متر مکعب آب از دریای عمان به خراسان منتقل شود که هزینه این پروژه حدود 5 میلیارد یورو نیز تخمین زده شده است. او گفته است: این پروژه‌ هزینه بر در دراز مدت به سود کشور است. 

 معاون آب و آبفای وزیر نیرو پس از این نشست به خبرنگاران گفت: در مجموع امکان برداشت یک میلیارد و ۲۰۰ میلیون متر مکعب از آب دریا فراهم می شود که استان سیستان وبلوچستان ۲۲۸ میلیون مترمکعب، خراسان رضوی ۱۱۰ میلیون مترمکعب و خراسان جنوبی ۶۰ میلیون متر مکعب از خروجی این آب سهم می برند.

قاسم تقی زاده خامسی افزود: مصرف این آب برای صنعت بسیار خوب خواهد بود و حتی برای کشاورزی در بخش گلخانه ای و کارهای مدرن آبیاری نیز می تواند اقتصادی باشد اما عمده مصرف این آب در بخش صنعت است.

معاون وزیر نیرو خاطر نشان کرد: با وجود تغییر قیمت ها نمی توان عدد دقیق برای برآورد قیمت تمام شده هر متر مکعب آب تصفیه و منتقل شده به استان های شرقی اعلام کرد لذا اعلام این نرخ نیازمند مطالعه مجدد برای استخراج قیمت است.  

تقی زاده خامسی گفت: انتقال آب تنها راه تأمین کمبود منابع آب شرق کشور نیست، بلکه یگانه راه پیش رو مدیریت مصرف آب است.

وی به فهرستی از دغدغه های آب کشور شامل ۱۰ هزار روستا با عدم برخورداری از منابع پایدار آب، کاهش سالانه ۵.۵ میلیارد متر مکعبی مخازن آب کشور، وجود ۴۰۵ دشت ممنوعه از نظر برداشت آب و حفر ۳۲۰ هزار  چاه غیر مجاز در کشور اشاره کرد و افزود: امروز مسائل ضروری همچون مدیریت منابع آب موجود، استفاده از پسآب ها و بازچرخانی آب در این مدیریت باید در کنار انتقال آب مورد توجه همگان قرار گیرد.

و سرانجام در 19 آبان 1399 در خبرها آمد که:

فاز اول طرح انتقال آب خلیج فارس به فلات مرکزی ایران آغاز شده است. حسن روحانی، رئیس جمهور ایران، در مراسم افتتاحیه، این طرح را "خط انتقال امید" به همه کشاورزان و صنعتگران خواند و اظهار امیدواری کرد تا پایان کار دولتش، دو مرحله دیگر طرح هم به پایان برسند.

استفاده از آب خلیج فارس برای مصارف شرب و صنعتی تازگی ندارد. کشورهای همسایه ایران در خلیج فارس حدود هفت دهه است که از این روش استفاده می‌کنند. اما آیا شرایط اقلیمی و منابع آب این کشورها با کشور ایران قابل مقایسه است؟  

در ایران هم چند بار صحبت از راه اندازی چنین پروژه‌ای شده بود تا اینکه تداوم خشکسالی در استان‌های کرمان، یزد و هرمزگان‌، تعداد زیاد معادن مس و سنگ آهن و صنایع فولاد و نگرانی از بیکاری باعث شد مقدمات طرح از سال ۹۲ آغاز و از سه سال پیش به اجرا نیز گذاشته شود.

رضا اردکانیان وزیر نیرو در مراسم افتتاحیه گفت این پروژه به صرفه است و هزینه تمام شده هر متر مکعب آب، معادل دو یورو و تنها دو درصد از کل هزینه مورد نیاز صنعت فولاد است.

او گفت هفده استانی که از این طرح بهره‌مند می‌شوند سالانه "۶۰ میلیارد متر مکعب" آب مصرف می‌کنند که "حدود دو میلیارد متر مکعب" آن برای صنایع است. بخش صنعت در آینده با کمبود "۹۵۰ میلیون متر مکعب" آب مواجه می‌شود پس باید آن را با شیرین‌سازی تامین کرد.

برخی می گویند انتقال آب از خلیج فارس به فلات مرکزی ایران؛ رویایی شیرین با طعمی شور است.

گفته می شود 3 مجموعه بزرگ در این پروژه ایفای نقش و ارائه خدمات می کنند. شرکت مهاب قدس، شرکت فراب، قرارگاه بازسازی خاتم الانبیاء

روند مراحل مطالعاتی و سیر مراحل بررسی و ارزیابی این پروژه نشان می دهد که این طرح از مبانی و بنیان‌های فنی و کارشناسی لازم و کافی برخوردار نیست و سایه تاثیرات  وتصمیمات سیاسی در مراحل مختلف بررسی و تصویب این طرح ملاحظه می شود.  

نقدها و بحث های متعددی در این زمینه در برخی مراکز دانشگاهی و از سوی افراد مختلف طرح و عنوان شده است اما پروژه انتقال آب با جدیت در حال پیشروی است. 

بانک های سپه و ملی و کشاورزی در این پروژه سرمایه گذاری کرده اند و پمپ های خط انتقال آب شیرین پروژه، توسط شرکت پمپیران تبریز در دست ساخت است. این پمپ ها با توان 2700 کیلووات قادر به پمپاژ بیش از 700 لیترآب در ثانیه هستند. 

بر خلاف حامیان و پشتیبانان این طرح که موضوع اجرای آن را سخت می پنداشتند و عملی کردن آن را هنر بزرگ می دانند، منتقدان این پروژه اجرای آن را سهل می شمارند ولی اولویت سرمایه گذاری را در مدیریت مصرف می دانند نه مدیریت تقاضا. 

برخی از نقدها را در لینک های زیر ببینید.

www.irna.ir/news/83388774/

https://www.salamatnews.com/news/279106/

 http://npps.ir/ArticlePreview.aspx?id=91673